Mimari şekilde Molla Fenari Camii ile benzer, gün şekilde İstanbul Ayasofya Camii ile ayrımsız devre ilgilendiren olmasıyla da uyanıklık çekici yerde hafriyat bilimsel kazılar şişman titizce sürdürülüyor. Lahit mezarların bulunmuş olduğu alanın yakınında müşterek keşişhane kalıntısının olması ile şimdiye genişliğinde meydana getirilen çalışmalarda zamanı bulgulara rastlanması arkeologları ve Fatsa halkını heyecanlandırıyor.
Tarihçi Eğitmen Yazar Cevat Erbil, “Bolaman antika kenti üstündeki gömütlük bölgesindeyiz. Burayı yurt şekilde düşünürsek kentin mezarlığının içerisindeyiz. Mezarlığın haricinde keşişhane bölgesi var. Manastırda kentin tapınma alanı. Aynı sürede kentin dirim alanları da var. Okul kazısı sırasında mevcut hamamlar ve yurt örnekleri bulunmaktadır. Milattan ilk müşterek numara yüzyılla tarihlendiriliyor Bolaman antika kenti. Kaynaklarda ise poleminyum başkenti şekilde Fatsa sahasını ayraç ediyor. Bu kentin biz 3 ile 5 dönemleri ortada ki buluntularına rastladık. Şehrin önde mevrut kişilerinin mezarlıkları diyerek kestirim ediyoruz. Bu şehirdeki manastırın tarihlendirilmesi Ayasofya ile tarihlerinin ayrımsız bulunduğunu kupkuru müşterek biçimde söyleyebiliriz. Konstantin zamanına denktaş düşüyor. Konstantin'e satı müşterek keşişhane şekilde da bura adlandırılıyor. Osmanlı çağında bu keşişhane enerjik ve metropolit şekilde kullanılıyor. Papazların yetiştirildiği müşterek meslek şekilde ta buradaki keşişhane tarihte yazıyor. 21 Mayıs'ta bölgede mevcut kâffesi Rumlar burada şişko ayine geliyor. Buradaki 10 dönümlük arazinin müşterek antika yurt yerleşiminin açıkça iklim müzesi şekilde yapılandırılması düşüncesince şu anda niyetler ve hedefler var. Yakın sürede inşallah bura hem korunacak bununla birlikte turizme kazandırılacak” dedi.
“Bu rastlantılar bizi yurt arkeolojisi yerine heyecanlandırıyor”
Ordu Arkeoloji Müzesi görevlisi Arkeolog Kaan Özdemir bölgede meydana getirdiği çalışmalardan bahsederek, “Fatsa'daki hafriyat emekleri 13 Eylül'de başladı. Fatsa Belediyesi defa teşmil emekleri meydana getirdiği esnada burada lahit mezarlara denktaş geldi. Kepçe bölgede defa teşmil işlemleri yaparken lahit mezarı kapağına denktaş geldi. Derhal kâffesi emekleri durdurarak bakanlıktan iznimizi alarak hafriyat bilimsel istirdat çalışmasına başladık. Tabii, emekleri yaparken aşırı heyecanlandık. Lahit mezarlığımızı açarken defnetme hediyeler elimize geçti. Gözyaşı şişesi, arazi testi ve buna ilişkin şekilde nice verim bulduk. Çalışmalarımızı genişletirken 4 adet hâlâ kafatasına rastladık. Çok dağılmışlardı. Bizler de müşterek etraflı şekilde bulamadık. Bir adet iskeletimizi az yoz şekilde bulduk ve emekleri burada bitmeme ettiriyoruz. O iskeletimizin sol kolunda camdan bilezik, elinde yüzük oyunu oyunu ve esen kolunun altında da bozma ergin müşterek cıncık şişe ile karşılaştık. Bu rastlantılar bizi yurt arkeolojisi yerine heyecanlandırıyor. Bu genişliğinde iskân noktayı süresince bulunan içtima antika yurt bulunduğunu düşünüyoruz. Milattan ilk müşterek numara yüzyıla tarihlendirilen bilgilere ulaşıyoruz. Kazılar yaparak aklımızdaki soruları da bulacağız. Birinci adım hafriyat bilimsel sit bölgesine akilane kazımızı bitmeme ettiriyoruz” diyerek konuştu.Yapılan icraat sırasında Fatsa İlçe Emniyet Müdürlüğü de enli asayiş önlemleri alıyor.Ahmet Altay