İstanbul
TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Türk Parlamenterler Birliği çeşidinden Filizli Köşk'te planlı "Anayasalar ve Siyaset" mevzulu konferansta meydana getirdiği konuşmada, Türkiye'de kanun tartışmalarının tarihinin aşırı eskiye dayandığını söyledi. İlk kanun tartışmalarının bulunduğu 1875'ten bugüne yaşananlara örnekler verici Şentop, bugün de tartışmaların sürdüğünü tabir etti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın acemi birlikte kanun yapılması teklifinin arkası sıra MHP ve AK Parti'nin hazırladıkları taslakların anlaşılan birleştirileceğini tamlayan Şentop, öteki partilerde de icraat bulunduğunu söyledi.
Mevcut Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne erinç bulunan siyasal partilerin "güçlendirilmiş" yahut "iyileştirilmiş" mebus dizge önerisinde bulunduğunu hatırlatan Mustafa Şentop, "Bu hükümet sistemi tartışması işkilsiz ki siyasal tartışmadır fakat birlikte yandan da baktığımızda kanun tartışmasıdır, ismi konulmamış birlikte kanun tartışmasıdır. Çünkü birlikte hükümet sistemi değişikliği muktedir olmak düşüncesince anayasayı nüans etmek geçişsiz ve anayasanın da en ehemmiyetli tarafını nüans etmek demektir, hükümet sistemini değiştirmek. Bunu muktedir olmak birlikte kanun değişikliği yapmakla mümkündür." sanarak konuştu.
İngiltere, Almanya, Fransa, Japonya'dan kanun faaliyetlerinden örnekler verici Şentop, "2. Dünya Savaşı'nın galipleri, 2. Dünya Savaşı'nın mağluplarının anayasalarını şahsen yapmışlardır. İtalya anayasasını yaparken 2. Dünya Savaşı sonrası Amerikan engelleme kuvvetleri şahsen buna görü etmiştir ve onların denetiminde birlikte kanun yapılmıştır. İtalya hala o anayasayla yönetiliyor." bilgisinin verdi.
TBMM Başkanı Şentop, 1945 sonrası evren düzeninin 2. Dünya Savaşı'nın galiplerinin kurduğu dek bulunduğunu anlatarak, konuşmasını şu şekilde sürdürdü:
"Birleşmiş Milletler'deki 5 sürekli üye, savaşın galipleridir. İngiltere, Fransa, ABD, Çin ve Rusya. Cumhurbaşkanı'mızın, 'Dünya 5'ten büyüktür.' tabiri, ifadesi, mottosu aha o düzenin bundan hakeza değiştiğini tabir ediyor. 2. Dünya Savaşı sonrası koşullarda müesses birlikte dek var. O dek gerçekte çöktü şu anda fakat hesabına acemi birlikte nesne kurabilecek birlikte evren dengeler düzeni, kuvvet düzeni daha çıkmadı ortaya. Ama eskisi de şu anda bitmeme ediyor. Süleyman aleyhisselamın asası gibi. Vefat etmiş bulunduğu biçimde asaya isnaden durduğu düşüncesince ayakta duruyor. Onun vefat ettiğini anlamamış insanoğlu fakat aldanmaz adım adım asayı kemirdikten sonraları kırılınca asa, düşmüş, böylelikle vefat ettiğini anlamışlar. İşte şu andaki evren düzeni de öyle. Aslında öldü, dizi film çöktü fakat fiziken düştüğünü görmediğimiz düşüncesince daha tığ ona hükmetmiyoruz. Ama vakte akıllıcasına da evren gidiyor."
"Tayyip Erdoğan istiyor sanarak birlikte hükümet sistemi değişikliği yapılmadı"
Türkiye'nin de 1960 darbesinin arkası sıra 2. Dünya Savaşı sonrası mağluplarının statüsüne geçirildiğini vurgulayan Şentop, daima "Kim kazanırsa kazansın bizim ayrıntılar yönetsin." anlayışı bulunduğunu dile getirdi.
TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Türkiye'deki "Başkanlık" sistemine birlikte iki çağ içerisinde, birlikte iki insan çeşidinden isteyerek değişmeyen verilmediğinin altını çizerek, şunları kaydetti:
"Tayyip Erdoğan istiyor sanarak birlikte hükümet sistemi değişikliği yapılmadı. Tayyip Erdoğan bunu il başkanıyken istemiş daha. 'Ben kazanırım.' düşüncesiyle istemiş değil o zaman. Yine 2002'de nail ve iri birlikte genellikle kazanmışken de istemiş. Bu maslahat sistemik birlikte meseledir. Sayın Cumhurbaşkanı'mızın yahut birlikte iki ferdin istek ettiği, 'Bugünden itibaren dobra olur.' söylediği birlikte maslahat değil. Türkiye'deki 1961 Anayasası'yla kurulan sistemin tasfiyesi düşüncesince muktezi birlikte bap hükümet sistemi değişikliği."
"Cumhurbaşkanı'mız 2002'de iktidara geldikten sonraları bundan hoşlanmıyor"
1961 Anayasası'yla kurulan düet sistemi sürücü eğitiminde sağda aracı komuta ika mekanizmaları mevcut vasıtaya benzeten Şentop, şu şekilde bitmeme etti:
"Seçim oluyor, bunu bilmiyoruz elan 1961 Anayasası'nda, 1965'e akıllıcasına kafalar netleşiyor. Seçim kazanıyorsun, geliyorsun, kapıyı açıyorlar, otomobile oturuyorsun. Başlıyorsun aracı kullandığını düşünüyorsun. Gaza basıyorsun makine gitmiyor. Ne oluyor? Yandaki frenliyor. Vitesi değiştiriyorsun, bitişik karışma ediyor. Sonra anlıyorsun ki şayet sen anlaşılan birlikte tarz üstünde gidiyorsan bitişik karışmıyor, fakat kendine gereğince tarz seçmeye başladığında, sürati değiştirmeye başladığında bozulmamış taraftaki karışma ediyor. Sistem bu. Bu dizge elbette değişiyor? Süreç içinde Cumhurbaşkanı'mız 2002'de iktidara geldikten sonraları bundan hoşlanmıyor. Bununla ilişik kip hadisat var. Sağdaki insanla evvel gürültü etmeye başlıyor. Sağdaki eş az buçuk çekinmeye başlıyor. 10 kez basarken frene, 2 kez basmaya başlıyor. Ama bu yetmiyor, gürültü büyüyünce kapıyı açıp sağdaki adamı aşağılık atıyor. Fakat dava gene çözülmüyor. Niye? Çünkü bozulmamış tarafta o düzenek bulunduğu sürece bazıları bozulmamış tarafa taşınmak istiyor. Mesela FETÖ'cüler. FETÖ'cüler tek devir sol tarafa oturup da arabayı gitmek istemediler. Onların niyeti 1960'lardan itibaren bozulmamış tarafa oturmak. Çünkü asal arama fail bozulmamış tarafta. Soldaki arada sırada iniyor, arada sırada gayr biniyor fakat sağda oturursan kaymak namevcut istediğin denli oturuyorsun orada. İstediğin denli köklü müdahaleyi sağdan yapabiliyorsun. Dolayısıyla sol yan üzere sıkıntılı ve riskli işle uğraşacağına, bozulmamış tarafta oturur işi götürürsün."
Bu sistemde seçilse üstelik ülkenin yönetilemediğini dile getiren Şentop, FETÖ'cülerin 1960'lardan itibaren buna gereğince örgütlendiğini belirterek, şunları kaydetti:
"Hani soruyorlar ya 'Poliste var, askerde var, siyasette FETÖ'cüler niçin çıkmıyor ortaya?' Siyasette de kesinlikle bulunur fakat 'Siyasette var.' diyince herhangi birlikte partide bulunur kesinlikle fakat askerde, poliste, yargıda bulunduğu üzere değil bu. Niye amaçları o değil. Sol tarafa taşınmak değil amaçları, bunların amaçları bozulmamış tarafa oturmak. Dolayısıyla ona gereğince birlikte düzentileme yürütmüşler. Bu nedenle sağdaki adamı düşürmek yetmiyor, sağdaki mekanizmayı ayırmak gerekiyor. İşte o mekanizmayı tığ bu hükümet sistemi değişikliğiyle söktük. Bunu söktükten sonraları bundan hakeza sağa ki oturursa otursun ehemmiyetli değil. Arkaya oturan ile sağa oturan ortada tek ayırt namevcut artık. Tek birlikte komuta noktayı sol, aracın."
Sembolik yetkileri bulunan parlamentonun seçtiği cumhurbaşkanından yetkileri artırılmış parlamentonun seçtiği cumhurbaşkanına, ordan da yetkileri artırılmış halkın seçtiği cumhurbaşkanına birlikte intikal bulunduğunu özetleyen Şentop, bunun da siyasal açıdan cumhurbaşkanını güçlendirdiğini dile getirdi.
Vesayetle ilişik tartışmalara da yer veren Şentop, şu değerlendirmede bulundu:
"Bir siyasetçinin vesayetinden bahsedilebilir mi? Halk seçmiş elhak yahut birlikte partinin vesayetinden lakırtı edilebilmektedir mi? Ona vasi denmez. Vasi, örneğin şu çocuğun babasına iye denir, vasi denmez. Vasi haricen birlikte nesne olur. Siyasetin dışından birinin müdahalesine tığ vasilik diyoruz. Bir siyasetçinin, 'O dedi hakeza oldu. O dedi yaptınız.' vesaire. Siyasetçi zaten. Onun rolü bu. Halk bunun düşüncesince seçmiş onu. Müdahale etsin sanarak seçmiş. Siyaset gerçekleştirmek bu. Buna vasilik denmez. Ama bu çeşit yakıştırmalarla kimi siyasal söylemler geliştirdiklerini zannedenler bence eğlenceli bir hale düşüyorlar, ego bunları duyar duymaz gülüyorum."
