İstanbul
Matematik, yıldız bilimi ve tekellüm sahalarında Türk-İslam evveliyatına adını değerli harflerle yazdıran Ali Kuşçu, 547 sene ilkin ahit ölüm etti. Yaşadığı çağda evren bilimi hesabına aşırı ehemmiyetli çalışmalara imza atan ve dayanıklı aşırı mektepli yetiştiren Ali Kuşçu'nun adı, kabrinin bulunmuş yer aldığı Eyüpsultan ilçesinde yaşatılmaya bitmeme ediyor.
Eyüpsultan Belediyesi kabilinden 2014 senesinde Gençlik ve Spor Hizmetleri Müdürlüğü içinde kurulan Ali Kuşçu Uzay Evi, bebek ve gençlere hem merkeze adını sağlayan adlı sanlı astronomu tanıtıyor hem de feza bilimleri dair doğacak nesillerin ufkunu genişletiyor.
Merkezdeki emek harcamaları AA muhabiriyle paylaşan Ali Kuşçu Uzay Evi Sorumlusu ve Eğitimci Hatice Bahar Atalı, İslam hayatına taraf sağlayan adlı sanlı astronomun bilgelik zamanı açısından önemine ayraç etti. Kuşçu'nun ayrımsız sürede dobra nezdinde riyaziyeci ve lisan bilgi adamı bulunduğunu tamlayan Atalı, Fatih Sultan Mehmet kabilinden Osmanlı topraklarına çağırma edilen Ali Kuşçu'nun ilmî manada aşırı ehemmiyetli çalışmalara imza attığını kaydetti.
Ali Kuşçu'nun icra ettiği çalışmaların zamanın teknolojik olanakları cezaevi uğrunda bulundurularak değerlendirilmesi icap ettiğini anlatım fail Atalı, "O çağda uygulayım bilimi yok, aşırı kısıtlanmış olanaklar var. Teleskop bile geliştirilmemiş. Eldeki imkanlarla hocası bulunan Uluğ Bey'den artan bilgilerle aşırı ehemmiyetli eserlere, buluşlara imza atmış. Ay'ın evrelerini hesaplamış, Dünya'nın eğikliğini hesaplamış. O zamanın imkanlarını şimdiyle karşılaştırdığımızda aşırı iri hassasiyetlerle ölçmüş bunu." dedi.
70 bine DOĞRU öğrenciye görev verdi
Ünlü bilgelik insanının adını, kabrinin bulunmuş yer aldığı Eyüpsultan'da keyiflendirmek istediklerini tamlayan Atalı, merkezdeki emek harcamaları şu biçimde anlattı:
"Burada 5 yaştan 25 hoşnutluk denli öğrencilere yıldız bilimi ve feza bilimlerini anlatıyoruz. Açıldığımız günden beri 70 bine DOĞRU öğrenciye görev verdik. Hem okullara müteveccih biricik seferlik eğitimlerimiz olmaktadır hem ferdî şekilde bu eğitimi alabiliyorlar hem de sürekli eğitimlerimiz oluyor, 4, 6, 8 hafta biçiminde değişen. Mezun ettiğimiz ortaöğretim öğrencilerimiz şu anda Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümünü üniversitede dolaşmak üzereler. Bizim maksadımız öğrencileri topluma yarayışlı nezdinde biçimde yıldız bilimi yönünde kazandırabilmek ve buna da ulaştığımızı giyinmek bizi aşırı bahtiyar ediyor."
Salgın dolayısıyla devir içi eğitimlere de başladıklarını, bu sayede hoppadak İstanbul'dan değil, bambaşka kentlerden de öğrencilere ulaşabildiklerini kaydeden Hatice Bahar Atalı, eğitimlerde tilmiz uyarınca Güneş sistemi, roketler, feza istasyonları, kadro yıldızlar, mavera gezegenler kabilinden mevzuları anlattıklarını dile getirdi.
Atölye çalışmalarıyla öğrencilerin öğrendiklerini pekiştirmelerine araştırma görevlisi olduklarına yer veren Atalı, şunları söyledi:
"Öğrenciler en aşırı karadelikleri alçalma ediyor. Zaten ziyasız nezdinde bilinçlilik yer aldığı için, hayalet kuvvetiyle de en aşırı alçalma edilen bilinçlilik oluyor. 'Güneş sistemine nezdinde karadelik yaklaşırsa ne olur?' en aşırı bunu soruyorlar. Böyle nezdinde şeyin olması beklenen değil, zira eksiksiz cisimlerin nezdinde yörüngesi mevcut uzayda ve bizlere yakın nezdinde karadelik yok, bunları anlatıyoruz çocuklara. Onun haricinde Mars ile ilişik aşırı istifham geliyor. Mars bu aralar gündemde nezdinde planet ve biraz on sene içinde Mars'ta koloniler kurulması planlanıyor. Onun düşüncesince Ay'a gidilecek ilkin Ay'da üs kuracak insanoğlu ve Ay'dan Mars'a gidişler gerçekleşecek. Bunların hepsini anlattığımızda çocuklarda nezdinde civar açılıyor ve buradan çıktıklarında 'Ben feza adamı iktisap etmek istiyorum, uzaya değerlendirmek istiyorum.' diyen evlatların sayısı artıyor."
Ali Kuşçu kimdir?
Türk-İslam dünyasının yıldız bilimi ve aritmetik alimleri ortada DOĞRU nezdinde üne eş bulunan Ali Kuşçu'nun 15. asrın önceki çeyreğinde Semerkand'ta doğduğu sanılıyor. "Kuşçu" lakabı ise babasının o çağda Timur İmparatorluğu'nun 4. sultanı, yıldız bilimi çalışmalarının temel noktasını gerçekleştiren müsellesat bilimsel üstünde enikonu ehemmiyetli emek harcamaları mevcut Uluğ Bey'in kuşçubaşısı olmasından kaynaklanıyor.
Uluğ Bey'in oğlu kabilinden sevilmiş yer aldığı ve yetiştirdiği Ali Kuşçu, dini ilimlerin yanı esna dil, matematik, yıldız bilimi dair da dersler aldı. Semerkand'da tahsilini tamamladıktan sonradan Kirman ve Herat'ta mevcut ve yıldız bilimi ve dini bilgilerini genişleten Ali Kuşçu, henüz sonradan baştan Semerkand'a döndü. Bir devir Semerkand Rasathanesi'nin başına getirilmiş yer aldığı sanılan Ali Kuşçu, Uluğ Bey'in ölümünün arkası esna çıkan hükümdarlık kavgaları esnasında hacca gideceğini belirterek kentten ayrıldı.
Bir devir Herat, Taşkent ve Tebriz'de mevcut Ali Kuşçu, 1470'lerde katılımcı şekilde gittiği Fatih Sultan Mehmet'ten Osmanlı topraklarında emek vermesi dair öneri aldı. Bu teklifi onama fail Ali Kuşçu, sefaret vazifesini tamamlayıp ailesiyle baş başa baştan kente döndüğü sırada, Fatih Sultan Mehmet kabilinden görevlendirilen İstanbul Kadısı Hocazade Müslihü'd-Din Mustafa başkanlığındaki nezdinde yıldız bilimi kabilinden İstanbul civarlarında karşılandı.
Otlukbeli Savaşı'ndan sonradan Ayasofya Medresesi Müderrisliğine tayin edilen Ali Kuşçu, yaşamının sonuç yıllarını İstanbul'da geçirdi. Astronomi, matematik, lisan ve tekellüm sahalarında dayanıklı aşırı mektepli yetiştiren Ali Kuşçu, İstanbul'un arz derecesi ve boylamını ölçtü, dünyanın eğikliğini, ayın evrelerini hesapladı ve muhtelif çağ saatleri yaptı. Ali Kuşçu 16 Aralık 1474'teki vefatının arkası esna Eyüpsultan ilçesindeki Eyüp Sultan Türbesi haziresine defnedildi.
